Çift ve İlişki Terapisi
Uzman Klinik Psikolog Aycan Bulut
Çift terapisi, çiftlerin ilişkide yaşadıkları sorunları çözmek ve çiftlerin ilişkilerini geliştirmek için birlikte geldikleri bir psikoterapi tekniğidir. Bu terapi, iletişim sorunları, güvensizlik, çatışmalar, cinsel sorunlar veya diğer ilişki sorunları gibi konuları ele alabilir. Genellikle bir çift terapisti, çiftlerle birlikte çalışarak sağlıklı iletişim becerileri geliştirmeye, sorunları anlamaya ve çözüm yolları bulmaya odaklanır. Çift terapisi, ilişkiyi güçlendirmeye ve her iki tarafın da duygusal ihtiyaçlarını anlamalarına yardımcı olabilir.
Her çiftin ihtiyaçları farklı olduğu için çift terapisi süreci kişiselleştirilmiş olmalıdır. Terapist çiftlerin özel ihtiyaçlarına göre bir terapi planı oluşturulur ve çiftleri destekleyerek sağlıklı bir ilişki geliştirmelerine yardımcı olur. İlişkilerde çözülemeyen sorunları, yaşanan problemleri üçüncü bir kişi eşliğinde daha iyi anlamak için çift terapisine başvurabilirsiniz. Sağlıklı ilişki, sağlıklı iletişim ve sağlıklı tartışma yolları bulmakta zorluk yaşanıyorsa uzman desteğiyle bu sorunları uzun vadede halledebilirsiniz.
Çift terapisine gelmek için ilişkilerde büyük çatışmaların, çözülmesi zor sorunların yaşanmasına gerek yoktur. Çift terapine sadece evli bireylerin gelmesi de gerekmez. Evlilik öncesi dönemde ve flört ilişkisinde olan tüm çiftler çift terapisinden yararlanabilmektedir. Genel olarak çift birlikte seansa katılmaktadır. Bazen tek bir kişi ile de kişinin ilişkisine odaklanılarak çift terapisi yapılabilmektedir. Bu terapide özellikle çiftlerin birbirlerini daha iyi anlamaları ve açık iletişim hedeflenmektedir.
Çift terapisi bireysel psikoterapiden farklı olarak ilişkinin dinamiklerine ve bu dinamiklerin bireylerdeki psikolojik etkilerine odaklanır. Çift terapisinin temel amaçlarından biri yaşanan sorunlara karşı belirlenen ortak hedefler odağında birlikte çözümler geliştirmektir. Çiftler arasındaki farklılıklar göz önüne alınarak birbirlerine uyumlanabilmeleri desteklenir. Bu aşamada terapist ve çiftler arasında karşılıklı güven ve çiftlere eşit mesafede durabilmesi önemlidir. Koşulsuz kabul ile çiftlerin güvenli bir ortamda, yargılanmış hissetmeden çift terapisine eşlik etmesi sağlanır.
Çift terapisinde yapılan karşılıklı iletişim becerilerini geliştirmektir. Bu aşamada bireysel özelliklerle değil, bireyin davranışlarının ilişkilerini nasıl etkilediğine odaklanılır. Gerekli durumlarda çiftler bireysel terapiye de yönlendirilir. Çift terapisinin sağlıklı ilerlemesi için her iki bireyin bu sürece onay vermesi gerekir. Çift terapisinde yaşanan sorunlar aile sistemi içinde ele alınır.
Terapist ilişkide yaşanan problemlerin oluşmasında her iki tarafında rolü olduğunu kabul eder. Bu aşamada terapist çiftlere karşı eşit mesafededir. Terapi süreci boyunca bir tarafı diğer tarafın karşısında haklı çıkartmaya ya da destekleyemeye çalışmaz. Böyle bir terapi çoğu zaman çiftlerin birbirlerini ve aile ilişkilerini anlamalarını sağlamaktadır. Çift terapisindeki diğer önemli bir amaç da problemlerin oluşmasındaki nedenleri bularak bu nedenleri ortaya çıkartan döngüleri ortadan kaldırmak ya da en az seviyeye getirmektir. Çift terapisinde bireyler öncelikle kendilerine ve partnerine karşı dürüst olmalıdır.
Çift terapisinin süresi yaşanan problemlerin türüne, yoğunluğuna ve kişilerin değişim hızına göre değişim göstermektedir. Başlangıçta haftada bir gün 1 saat 15 dakikalık seanslarla başlanan bu süreç çiftlerin gösterdikleri gayret, çaba ve uyumlanma ile iki haftada bir olarak ve ayda olan görüşmelere dönmektedir.
Çift terapisinde çiftler açık iletişim ile çözüm odaklı tartışabilmeyi öğrendikleri için iletişimde yaşanan tıkanmaları daha kolay fark ederek birbirlerini anlamaya odaklanırlar. Terapi sürecinde çiftlerin beklentileri oldukça gerçekçi olmalıdır. Terapinin sağlıklı olması için her iki tarafında terapiden kazanımla ayrılmayı başarabilmesidir.
Çift terapisi gerektiren problemler; iletişim sorunları, kıskançlık, aldatma, diğer aile üyeleri ile yaşanan problemler, sorumlulukların paylaşımına ilişkin problemler, sadece bir üyenin yaşadığı problemin çiftin ilişkisini olumsuz etkilemesi (panik atak, öfke kontrolü, takıntılar, depresyon, travmalar gibi.) olarak gösterilebilmektedir.